20.08.2018
Posługiwanie się nożem i widelcem wymaga pewnej wprawy oraz przestrzegania ogólnie przyjętych zasad dobrego wychowania. Jedzenie pałeczkami (jap. hashi) również wymaga znajomości savoir vivre. Do dziś w Japonii i na Dalekim Wschodzie chętniej je się sushi palcami. Przed jedzeniem ręce przeciera się wilgotnym gorącym ręcznikiem (jap. oshibori). Wyjątkiem jest sashimi, które zawsze jada się pałeczkami.
Zwyczaj jedzenia pałeczkami pochodzi z kultury Dalekiego Wschodu, czyli między innymi z Chin, Japonii, Korei i Wietnamu. Co ciekawe, na początku w starożytnych Chinach służyły one jedynie do przygotowywania posiłków.
![]() |
|
|
Pałeczki mogą być wykonane z bardzo wielu różnych materiałów, takich jak: drewno, bambus, porcelana, kość, metal, a nawet złoto lub srebro. Zdarza się pokrycie zdobieniami. Jednorazowe pałeczki, które są najczęściej spotykane, wykonuje się z drewna lub bambusa (jap. waribashi). |
Wytłumaczenie jak jeść pałeczkami, może brzmieć bardzo skomplikowanie dla czytelnika artykułu. Dużo łatwiej porozumiemy się korzystając z poniższych zdjęć:
Jedną z pałeczek wkładamy między palec wskazujący, a kciuk. Przytrzymujemy ją palcami serdecznym i środkowym. Pozostaje nieruchoma.
![]() |
![]() |
Drugą (ruchomą) umieszczamy równolegle i przytrzymujemy kciukiem i palcem wskazującym.
![]() |
![]() |
Górna pałeczka służy do chwytania jedzenia, które opieramy o dolną nieruchomą pałeczkę.
Dobrze, to wszystko?!
Oczywiście na pierwszy rzut oka wydaje się to proste, jednak umiejętność biegłego posługiwania się pałeczkami wymaga wprawy. Warto wiedzieć iż, wygodniej je trzymać w środkowej części. Dodatkowo, pamiętajcie, że nakładając sobie sushi ze wspólnego talerza używamy grubszego tępego końca pałeczek, czyli przeciwnego do tego, który używamy do wkładania sushi do ust.
![]() |
![]() |
Na pytanie – jak jeść? – odpowiedzieliśmy, pora na drugą stronę medalu. Podobnie jak przy używaniu sztućców, wiele osób potrafi dać prawdziwy „popis” braku dobrego wychowania. Kluczowe zachowania, których należy unikać, zaczynając od tych najistotniejszych, to:
Zabawa, bębnienie, wymachiwanie pałeczkami, oblizywanie ich z sosu, wskazywanie nimi na potrawy lub osoby.
Wbijanie pałeczek w jedzenie, w szczególności w ryż. Wbijanie złączonych pałeczek pionowo w miseczkę wypełnioną ryżem według Japończyków przynosi pecha. A to dlatego, że dokładnie w ten sam sposób ustawia się miseczkę z ryżem przy posłaniu, na którym złożone jest ciało podczas ceremonii opłakiwania zmarłego.
Brak przerw w jedzeniu potrawy.
Przebieranie w jedzeniu np. w poszukiwaniu lepszych kawałków.
Podnoszenie jedzenia bez spożywania.
Zostawianie pałeczek na misce.
Trzymanie pałeczek w zamkniętej pięści przypominające trzymanie noża gotowego do ciosu.
Przesuwanie naczyń pałeczkami.
Podawanie jedzenia innym z pałeczek do pałeczek jest kojarzone z rytuałem pogrzebowym. Gest ten jest silnie związany z kremacją. Po spaleniu ciała rodzina podaje sobie specjalnymi, długimi pałeczkami niedopalone szczątki i następnie umieszcza je w urnie.
Przy okazji, oto kilka informacji dotyczących jedzenia sushi:
Imbir żujemy, aby oczyścić kubki smakowe pomiędzy różnymi rodzajami sushi.
Popijajmy zieloną herbatę. Ona również oczyszcza podniebienie.
Nie nadużywajmy sosu sojowego.
Maczamy tylko część sushi w sosie sojowym, nigdy całe, żeby nie zabić smaku potrawy.
Jedząc nigiri zanurzamy je w sosie tak, aby umoczyć tylko rybę, nigdy ryż.
Alternatywnym sposobem, który poleca Jiro Ono, jest zanurzenie w sosie plasterka marynowanego imbiru (jap. gari) i posmarowanie nim nigiri.
![]() |
![]() |
Wasabi ma za zadanie zaostrzyć smak ryby i nie miesza się go z sosem sojowym. Kładziemy odrobinę wasabi i delikatnie rozsmarowujemy je na kawałku sushi. Dopiero teraz zanurzamy sushi w sosie.
Jemy cały kawałek sushi na raz, nie dzielimy go na części.
Kiedy nie używamy pałeczek, ale nie skończyliśmy jeszcze jeść, odkładamy je na stole na specjalną podpórkę (jap. hashioki). Jeżeli takiej podpórki nie ma składamy kopertę na jednorazowe pałeczki i układamy je na niej jak na podpórce. Tutaj możecie zobaczyć filmik jak to zrobić:
https://www.youtube.com/watch?v=QMF4s7HkxgI
Po zakończeniu jedzenia odkładamy pałeczki na swoim talerzu kierując je równolegle do krawędzi stołu zaostrzonym końcem do lewej strony.
Jedzenie pałeczkami zmusza do wolniejszego spożywania pokarmu, a tym samym delektowania się i dokładnego przeżuwania każdego kęsa. Przy jedzeniu sushi nie należy się spieszyć. Kilka tysięcy lat dziedzictwa kulturowego pokazuje bezpośredni wpływ na zdrowie i dobre samopoczucie. Japończycy to najbardziej długowieczny naród na świecie. Jiro Ono to 93-letni mistrz sushi, właściciel restauracji Sukiyabashi Jiro w dzielnicy Ginza, Chūō w Tokyo, która od kilkunastu lat utrzymuje 3 gwiazdki Michelin! Mistrz Jiro cieszy się doskonałym zdrowiem, nadal pracuje i doskonali swoją sztukę. Zmarła niedawno 117-letnia Japonka Chiyo Miyako, uznana za najstarszą kobietę świata, uwielbiała kaligrafię i sushi. Weźmy przykład z Azjatów i zwolnijmy na czas posiłku.
Smacznego
Zespół Sushi Bar Plac Unii 1